17 Mart 2020
Koronavirus salgınının nasıl yayıldığı, hastanelerin salgınla nasıl baş edeceği, kaç kişinin öleceğine ilişkin modellemeler yapan araştırmacıların bulguları, İngiltere’de virusa karşı alınacak önlemler konusunda hükümetin strateji değiştirmesine neden oldu.
İngiltere hükümeti dün açıkladığı önlemlerle halktan gerekli olmadıkça kalabalık yerlere gitmemelerini, mümkünse evden çalışmaya başlamalarını, risk grubundakilerin, 70 yaş üzerindekilerin ve hamile kadınların evde kalmasını söyledi.
Bu çağrılar Başbakan Boris Johnson ve ekibinin önceki çağrılarından çok daha farklıydı.
Hükümetin politikasını değiştiren gelişme, bilim insanlarının modellemelerinde, “Dümen kırın, yoksa bir milyon kişi ölecek” mesajının verilmesiydi.
Oysa diğer bilim insanları ve Dünya Sağlık Örgütü, virusu durdurmak için geniş kapsamlı önlemler alınmadığı durumda ortaya çıkacak riskler konusunda uyarılarını çoktan yapmıştı.
İngiltere’de de uyarı içeren veriler, Londra Imperial College Üniversitesi’ndeki araştırmacılardan geldi. Onlar Çin’deki sorunun boyutunun farkına varmıştı ve tavsiyeleri hükümet politikaları üzerinde etkili olmuştu.
Üç strateji geliştirdiler:
- Baskılama: Bulaşma zincirini kırmak, salgını daha başında durdurmak ve Çin’in yaptığı gibi vaka sayısını asgariye indirmek.
- Yatıştırma: Virusu durduramayacağınızı kabul edip yayılmasını yavaşlatmak ve böylece bir andaki vaka sayısının sağlık sistemini çökertecek boyutlara ulaşmasını engellemek, bu arada hastanelerde risk gruplarına ağırlık verilmesi – geçen hafta İngiltere’nin uygulayacağını açıkladığı strateji işte buydu.
- Hiçbir şey yapmamak: Virusun insanlara bulaşmasına seyirci kalmak.
Hükümete bilim alanında tavsiyelerde bulunan danışman Patrick Vallance, “yatıştırma” planını BBC’ye şöyle açıkladı:
“Amacımız vakaların zirve noktasını aşağıda tutmak ve o çizgide seyretmesini sağlamak, yoksa tümüyle bastırmak değil. Ayrıca, nüfusun büyük kısmı hastalığı hafif şekilde atlatacağı için sürü bağışıklığı geliştirilmiş olacak ve böylece bu hastalığa karşı bağışık olacak.”
Eğer yatıştırma işe yarasaydı diğer ülkelerde uygulanan sert önlemlere gerek kalmayacak ve bağışıklık gelişmiş, bu da koronavirusun yayılmasını sınırlamış olacaktı.
Yatıştırma stratejisi kişilerin biraz diğer insanlardan uzak durmasını gerektiriyor, baskılama ise hareket sınırlaması ve daha uzun süreli izolasyon gibi katı önlemler içeriyor.
Yapılan modellemede, İngiltere’nin hiçbir şey yapmaması halinde Ağustos’a kadar nüfusun yüzde 81’ine virusun bulaşması, 510 bin kişinin de ölmesi öngörülüyordu.
Yatıştırma stratejisi daha iyi olmakla birlikte hala 250 bin kişinin ölmesi ve hastanelerde yoğun bakım ünitelerinin çökmesi söz konusu.