KIRIM-KONGO KANAMALI ATEŞİ’NDE RIBAVİRİN KULLANIMINA İLİŞKİN
TÜRK KLİNİK MİKROBIYOLOJİ VE İNFEKSİYON HASTALIKLARI DERNEĞİ BİLİMSEL GÖRÜŞÜ
Ülkemizde ribavirinin Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA)’ndeki kullanımının netleşmesi gerekmektedir. Bu konuda bilimsel çalışmalar sürse de, uluslararası rehberlerin ve otoritelerin önerileri açıktır:
Ø Ribavirin, özellikle erken dönemde tedavi amaçlı ve yüksek riskli durumlarda profilaksi amaçlı olarak mutlaka kullanılmalıdır.
ü Ribavirin, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün, “Temel İlaçlar” listesinde Mart 2007 tarihinden itibaren KKKA’ya etkili bir
ilaç olarak yer almıştır.
ü Pakistan’da DSÖ ile işbirliği içinde yayımlanmış rehberde de ribavirinin tedavi ve profilaksi açısından kullanılması
önerilmektedir.
ü Amerika Birleşik Devletleri Hastalıklardan Korunma ve Kontrol Merkezi (CDC), randomize kontrollü çalışma
bulunmamasına karşın, ribavirinin KKKA’da yararlı olduğunu belirtmektedir.
ü Avrupa Hastalıklardan Korunma ve Kontrol Merkezi (ECDC) Eylül 2008 raporunda ribavirinin etkinliğinin belirlenmesi
için yapılacak randomize kontrollü çalışmanın etik olmayacağı açık olarak belirtilmiştir.
ü Geçen yıl Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin ev sahipliğinde, Avrupa Klinik Mikrobiyoloji
ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği ve İtalyan Viroloji Derneği ile birlikte düzenlenen “Viral Kanamalı Ateşler” (27-28
Haziran 2008, İstanbul) toplantısının sonuç bildirgesinde KKKA’ya karşı tek antiviral ilaç olan ribavirinin özellikle erken
dönemde mutlaka kullanılması gerektiği ve bu konuda randomize kontrollü çalışma yapmanın mümkün olamayacağı
belirtilmiştir.
ü İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzman ve asistanlarının başvuru kaynağı olarak sıkça kullandıkları
Sanford Rehberi’nin 2009 baskısında, KKKA’da ribavirin kullanımı açık olarak önerilmekte ve dozu belirtilmektedir.
ü Ülkemizde yürürlükte olan Sağlık Uygulama Tebliği ve Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği ’nde ribavirinin
KKKA’da kullanım ilkeleri de yer almakta olup bedeli ödenmektedir. KKKA’da ribavirin, bu tebliğlerde Hasta Katılım
Payından Muaf İlaçlar Listesi‘ndedir.
Dünya ve Türkiye deneyiminden derlenmiş bu bilgilere göre, KKKA tedavi ve profilaksisinde ribavirin kullanımı önerilmektedir. Ülkemizde halen sürmekte olan bu salgında, ilgili hekimlere, en başta İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanlarına, gerek hastaların tedavisinde ve gerekse korunma amaçlı olarak ribavirin kullanımının bilimsel referanslarını hatırlatmayı görev bilmekteyiz.