Carlos Juan Finlay ve Sarıhumma Kabusunun Sonu
3 Aralık 2013
Dr. Carlos Juan Finlay’in 180. doğum günü bugün özel bir Doodle ile kutlanıyor.
Carlos Juan Finlay bir bilim adamıdır.
Carlos Juan Finlay aynı zamanda kara kusmuk diye de adlandırılan sarıhummanın belli bir dişi sivrisinek tarafından bulaştırıldığını ortaya çıkardı.
Küba’lı ünlü doktor ve bilim adamı Carlos Juan Finlay, Bunun yanı sıra hastalığı önleyecek bir aşıyı da buldu. Dünyanın bunun farkına varması yirmi yıl sürdü.
SİVRİSİNEK ARAŞTIRMASI İLK KEZ CARLOS JUAN FINLAY’DEN GELDİ
Carlos Juan Finlay hastalığın taşıyıcısının doğrudan insan teması değil de sivrisinekler olabileceğini ilk ortaya attı.
19. yüzyıl sonundaki İspanyol-Amerikan savaşında sarıhummaya çok sayıda kurban verilmesi sonucu orduda görevli doktorlar, Carlos Juan Finlay’in savını incelediler ve kısa sürede doğruladılar.
Sivrisinekler aracılığıyla taşındığı ispatlanan ilk virüs sarıhumma oldu. İlerleyen yıllarda grip, sıtma, fil hastalığı, tifüs ve başka alerjik hastalıkların da sivrisineklerle taşındığı kanıtlandı.
Carlos Juan Finlay 1883 yılında Puerto Príncipe’de doğmuştur. 1915 yılında ise Küba’da hayata veda etmiştir. İskoç bir doktor ve Fransız bir kadının 7 çocuğundan biriydi.
Carlos Juan Finlay sivri sinek ile sıtma arasındaki ilişkiyi bulan kişidir.
1853 yılında katıldığı Jefferson Medical College’den 1855’te mezun oldu. Ünlü Kübalı doktor ve bilim adamı Carlos Juan Finlay kendisini hep şiddetli tıbbi tartışmaların içinde buldu.
1881’de, Kübalı doktor Carlos Juan Finlay aynı zamanda kara kusmuk diye de adlandırılan sarıhummanın belli bir dişi sivrisinek tarafından bulaştırıldığını ortaya çıkardı. Bunun yanı sıra hastalığı önleyecek bir aşıyı da buldu.
Carlos Juan Finlay, sıtmayla sivrisinek arasındaki ilişkiyi sezip kanıtlayan bilim adamıdır.
Carlos Juan Finlay 3 Aralık 1833 ile 19 Ağustos 1915 yılları arasında yaşamını sürmüş Kübalı bir bilim adamıdır.Ünlü bilim adamının tanınması metaxénica teorisi ile dünya genelinde tanınmıştır.
Metaxénica Teorisi sivrisinekler tarafından hastalığın bulaşıcı olduğunu ve Sarı humma virüsunu kanıtlamıştır.
Sarıhumma hastalığı: Sarıhumma Grip benzeri bir tablodan, ağır karaciğer hastalığı ve kanamalı ateşe kadar geniş bir hastalık tablosuna yol açan akut viral bir hastalıktır.
Carlos Juan Finlay tetanoz ve kolera hastalığı aşılarınada büyük katkısı olmuştur.